8 सप्‍टेंबरच्‍या लोकसत्‍तेतील एका बातमीत ठाण्‍यात होणा-या अखिल भारतीय मराठी साहित्‍य संमेलनाच्‍या अध्‍यक्षपदाच्‍या एक उमेदवार गिरिजा कीर यांचे म्‍हणणे उद्धृत करताना ‘ जो सहन करतो, पिळला जातो, ती व्‍यक्‍ती दलित होय तर ज्ञानाने जो परिपूर्ण असतो तो ब्राम्‍हण होय असे सांगून कीर म्‍हणाल्‍या की त्‍यादृष्‍टीने डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर हे सुद्धा ब्राम्‍हणच होते, असे माझे मत आहे.’ असे नमूद केलेले आहे. याच बातमीत त्‍यांचे ‘माझ्या विधानाचा विपर्यास करुन वाक्‍याचा पुढचा-मागचा संदर्भ गाळला गेला...’ असेही उद्गार उद्धृत करण्‍यात आले आहेत. त्‍यामुळे त्‍यांनाच उद्देशून मी प्रतिक्रिया व्‍यक्‍त केली तर, त्‍याविषयीही त्‍या तसे म्‍हणू शकतील. शिवाय या आशयाचे विधान अनेक नामवंत व्‍यक्‍ती (अगदी बाबासाहेबांच्‍या काळापासून) ‘सद्भावनेपोटी’ करत असतात, असेही मी गृहीत धरतो. म्‍हणूनच, कीर किंवा असे उद्गार काढणारे अन्‍य प्रतिष्ठित यांच्या हेतूबाबत शंका न घेता केवळ या विधानाबाबत खुद्द डॉ. बाबासाहेबांचे म्‍हणणे काय होते, हे त्‍यांनी समजून घ्‍यावे व अशी विधाने किमान बाबासाहेबांबाबत तरी करु नयेत, अशी विनंती करत आहे.
1935 सालच्‍या ‘जातिनिर्मूलन (Annihilation of Caste)’ या आपल्‍या प्रबंधातील डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांची या संबंधातील विधाने अर्थाबद्दल कोणतीही शंका राहू नये म्‍हणून अनुवाद न करता त्‍यांच्‍याच शब्‍दांत मूळ इंग्रजीत देत आहेः
‘...To make it more attractive and to disarm opposition the protagonists of Chaturvarnya take great care to point out that their Chaturvarnya is based not on birth but on guna (worth). ...I do not understand why the Arya Samajists insist upon labelling men as Brahmin, Kshatriya, Vaishya and Shudra. A learned man would be honoured without his being labeled a Brahmin. A solder would be respected without his being designed a Kshatriya. If Europian Society honours its solders and servants without giving them permanent
(Annihilation of Caste, S. K. Publication,
‘unlearn’ करण्‍याची बाबासाहेबांची 1935 सालची ही अपेक्षा पूर्ण करण्‍यास गिरिजा कीरांसारख्‍या विद्वतजनांनाही 75 वर्षांचा कालावधी पुरेसा झालेला नाही का ?
- सुरेश सावंत
No comments:
Post a Comment